FEDERALE VERKIEZINGEN VAN 25 MEI 2014: KLACHT VAN DE B.U.B. – PLAINTE DU B.U.B.

Affiche de listes amputee au bureau electoral de Charleroi - geamputeerde lijstenaffiche in het kiesbureau van Charleroi
Affiche de listes amputee au bureau electoral de Charleroi – geamputeerde lijstenaffiche in het kiesbureau van Charleroi

Hieronder vindt u de klacht van de B.U.B. ingediend bij de Kamer van Volksvertegenwoordigers op 4 juni 2014.

Ci-dessous, vous trouverez la plainte du B.U.B. introduite auprès de la Chambre des Représentants le 4 juin 2014 (en néerlandais).

De verkiezingen zijn de belangrijkste wedstrijd die de Belgische staat en de gewesten organiseren. Verkiezingen moeten dan ook eerlijk en transparant verlopen (art. 23 BUPO-verdrag). Maar zelfs een Miss-België-wedstrijd gaat er 10 keer eerlijker aan toe… Dit is een echte schande voor een land of een gewest dat zich een democratie en een rechtstaat pleegt te noemen.

Marie-Luce LOVINFOSSE
Lijsttrekker van de B.U.B. (lijst 32 – Vlaams-Brabant)
   

Kamer van Volksvertegenwoordigers
1008 BRUSSEL

info@dekamer.be

Brussel, 3 juni 2014
Geachte Heer Voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers,
Geachte leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers,

Betreft:  federale verkiezingen van 25 mei 2014 ; klacht van partij B.U.B.

Door dit schrijven wens ik in naam van mijn partij, B.U.B., die in heel België, behalve Brussel lijsten voor de federale verkiezingen had, in naam van mijn Oost-Vlaamse Kamerlijst (nr. 32) en in naam van mezelf in de hoedanigheid van lijsttrekker klacht neer te leggen.

Mijn partij en ik hebben immers verschillende onregelmatigheden vastgesteld bij de stemming van 25 mei jl., zowel op het vlak van de elektronische als de manuele stemming.

A. De zogezegde ‘informaticabug’

Volgens het Ministerie van Binnenlandse Zaken (hierna « IBZ ») zou er een informatica-bug geweest zijn op het moment van de stembusgang, waardoor 2.000 magnetische kaarten onleesbaar werden. Dit feit zou zich voorgedaan hebben op het moment dat de kiezers naar het vorige scherm terug wilden keren na voor één of meerdere kandidaten te hebben gestemd. Het probleem zou nochtans  tot de voorkeurstemmen beperkt gebleven zijn en geen betrekking hebben op de lijststemmen die op 25 mei ‘s avonds reeds bekend waren, terwijl de voorkeurstemmen slechts op dinsdag 27 mei ‘s avonds bekend waren.

Mijn partij en ikzelf hebben volgende opmerkingen aangaande de regelmatigheid van de elektronische stembusgang :

1) Het IBZ heeft zelf de stemmen geteld, terwijl deze taak behoort tot de bevoegdheid van het kiesbureau overeenkomstig artikelen 149 e.v. van het Kieswetboek. Het IBZ heeft dus zijn bevoegdheden overschreden zodat het de kieswet heeft overtreden.

2) Indien de kaarten onleesbaar waren, hoe kon men dan nog de lijststemmen tellen die allen op de verkiezingsdag zelf bekend waren ? Gaat het dan om een partiële bug ? Nochtans is een partiële bug onzin op vlak van informatica : indien de kaarten onleesbaar zijn, geldt dat ook voor de lijststemmen. Het IBZ heeft echter geen enkele informatie hieromtrent verschaft.

3) Wat meer is, de uitleg die het IBZ gegeven heeft, is niet alleen onvolledig, ze is ook foutief want zoals de foto in bijlage, genomen in een stemhokje van het Brussels gewest, aantoont, is het onmogelijk om opnieuw achteruit te gaan na gestemd te hebben voor een lijst en/of voor één of meerdere kandidaten. De optie waarop het IBZ zich baseert om de bug, die de telling van de stemmen gedurende 48 uur lamgelegd heeft, uit te leggen, bestaat dus niet. Het IBZ zal bijgevolg met een andere en meer overtuigende uitleg voor de dag moeten komen.

4) De bug betrof enkel de stemmen uitgebracht voor de federale en regionale verkiezingen, maar niet deze die voor de Europese verkiezingen uitgebracht werden. Nochtans ging het om hetzelfde elektronische systeem. Welnu, hoe kan men uitleggen dat de kaarten partieel onleesbaar waren voor twee verkiezingen maar integraal leesbaar voor een derde verkiezing ? Opnieuw verschaft het IBZ, dat de telling uitgevoerd heeft, niet de minste uitleg.

5) Indien de bug slechts 2.000 elektronische kaarten betrof, waarom moesten we dan 48 uur wachten alvorens de voorkeurstemmen gekend waren ? Het IBZ had de voorlopige resultaten kunnen mededelen (zowel de lijststemmen als de voorkeurstemmen) in afwachting van de oplossing van de « partiële» bug.

6) Hoe heeft de bug de verdeling van de zetels kunnen veranderen indien hij niet zo erg was en slechts 2.000 stemmen betrof volgens de verklaringen van het IBZ ? Sommige kandidaten hebben immers 48 uur moeten wachten vóór ze wisten of ze al dan niet verkozen waren. Sommigen hebben zelfs de hun voorlopig toegekende zetel verloren. Welnu, wegens het eenvoudige feit dat de bug een invloed had op de verdeling van de zetels, is de bug belangrijk en rechtvaardigt hij een annulatie van de federale verkiezingen.

7) Men kan zich ook afvragen op welke wettelijke bepaling het IBZ en het kiesbureau zich steunen om niet minder dan 2.000 stemmen te annuleren. Deze burgers hebben dus hun grondwettelijk stemrecht verloren (art. 61 van de Grondwet) vanwege een fout van de overheid. Hun stemmen werden immers geannuleerd terwijl de hypothese van een informaticabug door geen enkele kiesbepaling geviseerd wordt.

8) Ook in Eupen, Sankt Vith, Durbuy, Lens, Frasnes-lez-Anvaing was er een elektronische “bug”. Ook daar heeft men 48 uur lang op de verkiezingsuitslag moeten wachten, met alle onzekerheid tot gevolg. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat het in totaal “maar” om 2.000 stemmen gaat. Sedert wanneer mogen in een democratische rechtsstaat stemmen zomaar weggeveegd worden?

9) En als die bug werkelijk zo “onschuldig” is en geen impact heeft op de zetelverdeling, hoe verklaart het ministerie dan dat Caroline Taquin (MR), de burgemeester van Courcelles (Henegouwen) – ook al door een elektronische bug – na 48 u haar voorlopig toegekende zetel verloor? (Le Soir, 27 mei 2014).

10) De burgemeester van de Limburgse gemeente Ham, Dirk De Vis (CD&V) behaalde in zijn gemeente 42 voorkeurstemmen. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen behaalde hij meer dan 1.600 voorkeurstemmen. Volgens De Vis was dit onmogelijk: “er moet iets misgelopen zijn”. Daarop eiste hij dat er nagekeken werd of er fouten gemaakt werden. Desnoods wou hij nieuwe verkiezingen. De Vis wees erop dat ook kandidaten van andere lijsten “bitter weinig” stemmen hebben. Ook achtte hij het “onwaarschijnlijk” dat zijn partij maar 1.200 stemmen haalde op 8.000. Op 28 mei 2014 vernamen we via de pers dat er in het kanton Beringen “iets” – wat werd er niet bijgezegd – “misgelopen” zou zijn bij de verdeling van de voorkeurstemmen per gemeente. De Vis legde het zo uit: “Het is zo dat mijn stemmen per kanton correct waren (1.109), maar er iets is fout gelopen bij de verdeling daarvan over de diverse gemeenten van het kanton. Daardoor stond er foutief in de officiële statistieken dat ik maar 42 stemmen in Ham zou behaald hebben.”. We citeren de burgemeester: “Hiermee is voor mij de kous af. Er zullen dus geen nieuwe verkiezingen komen. Al blijft het belangrijk om te zorgen dat alle tellingen waterdicht verlopen. De vrederechter heeft me zonet nog hierover gebeld, en deelt mijn mening dat zoiets niet meer mag gebeuren.”.

Vooreerst stellen we vast dat “iets” ervoor gezorgd heeft dat het aantal stemmen van de burgemeester eerst 42 en vervolgens na de rechtzetting (?) 526 bedroeg. Dat zijn 12,5 keer méér stemmen. Ten tweede is het niet duidelijk wat er nu is fout gelopen. De radiostilte is compleet. Wel zegt de burgemeester dat de tellingen “waterdicht” moeten verlopen. Was dat hier dan niet het geval? Geldt dit ook voor de andere lijsten waarvan sprake? Geldt dit, bij uitbreiding, voor het hele land? Er bestaat geen enkele garantie dat deze onzekerheid ook niet telt voor de lijststemmen.

Volgens deredactie.be (d.d. 28.05) zou er iets bij het verzenden en publiceren van de resultaten zijn misgelopen. Daardoor zou het groot verschil in het aantal voorkeurstemmen kunnen verklaard worden. 

Dit is wel een zeer warrige, ja zelfs tegenstrijdige uitleg, die de geloofwaardigheid van het elektronisch kiessysteem en dus van het resultaat van de verkiezingen van 25 mei 2014 volledig onderuit haalt.

Het feit dat de ‘bug’ ook in Henegouwen en Limburg voorkwam, spreekt overigens de eerdere beweringen van het Ministerie tegen dat het een louter Brussels en Eupens probleem was. Het is dus volkomen legitiem om zich af te vragen of dit “probleem” niet  nationaal verspreid was, met alle gevolgen vandien voor de geldigheid van de federale verkiezingen.

B. De manuele stemming

11) In een vuilnisbak in de buurt van het Gentse hoofdtelbureau werden op 26 mei 2014 een groot aantal geldige en blanco stembiljetten gevonden. Het Gentse stadsbestuur vroeg daarop om uitleg. Het parket startte een onderzoek maar wist reeds, bij monde van woordvoerdster Annemie Serlippens, mee te delen dat de weggesmeten stembiljetten geen invloed hadden op de stemopnemingsverrichtingen en dat het enkel om bewijsstukken gaat. Hoe kan men dit weten? Volstaat het om, zoals het parket dat doet, te “betreuren” dat daar zo onzorgvuldig mee omgegaan is? Als het bovendien allemaal zo onschuldig is, waarom onderzoekt het parket van Oost-Vlaanderen dan of het om een inbreuk op de kieswetgeving gaat?

12) Het incident in Gent is niet het enige. Zo werden er op maandag 26 mei door leerkrachten in een school te Charleroi stembrieven in dozen gevonden. Het is niet bekend of deze stembiljetten meegeteld zijn, maar volgens het Justitiepaleis van Charleroi zouden we ons geen zorgen moeten maken. De redenering is dat zélfs indien de stembiljetten vergeten zijn in een stembureau ze meegeteld werden in de PV’s van de stemopneming. En het zijn enkel die die tellen.

Nochtans startte het parket van Oost-Vlaanderen wél een procedure op omdat stembiljetten op een andere plaats terecht kwamen dan waar het moest. Bovendien is het onmogelijk om te weten over hoeveel stembiljetten het ging en of deze stembiljetten meegeteld zijn, gelet op het feit dat de geijkte procedure niet gevolgd is.

Zijn verkiezingen niet belangrijk genoeg dat er rigoureus op deze documenten toegekeken wordt?

13) In Charleroi, Charleroi Ville-Haute, Gilly en Quaregnon, werden “geamputeerde” kieslijsten voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers uitgehangen. De lijsten vanaf nr. 30 werden immers niet geafficheerd (zie foto in bijlage). Uiteraard beïnvloedt dit de stembusgang, al was het maar omdat 1/5de tot 33% van de kiezers zijn beslissing op het allerlaatste moment neemt.

14) Bovendien deden er zich nog problemen voor met het – niet geringe – aantal Belgen dat in het buitenland stemgerechtigd was. Die Belgen kunnen ervoor kiezen om op de ambassade te gaan stemmen of per brief hun stem uit te brengen. Vele brieven kwamen echter te laat aan. Sommige mensen hebben zelfs expresspost moeten gebruiken om hun brief tijdig in België te laten aankomen. “De Belgen in het buitenland zijn boos omdat ze hun democratisch recht gekortwiekt zien”, stelt de VZW Vlamingen in de Wereld op 3 juni 2014.

15) Het is duidelijk dat we momenteel nog maar het topje van de “kiesproblemen-ijsberg” kennen. Vele gebreken moeten nog aan het licht komen of zullen nooit ontdekt worden. Zo horen we nu al verhalen over ontbrekende kieslijsten van de B.U.B. en andere kleine partijen in bepaalde kantons en aantallen van voorkeurstemmen die lager liggen dan het aantal kiezers dat verklaart op een kandidaat te hebben gestemd. Het is duidelijk dat dit onaanvaardbaar is en het zo niet verder kan.

BESLUIT

De verkiezingen zijn de belangrijkste wedstrijd die de Belgische staat organiseert. Verkiezingen moeten dan ook eerlijk en transparant verlopen (art. 23 BUPO-verdrag). Maar zelfs een Miss-België-wedstrijd gaat er 10 keer eerlijker aan toe… Dit is een echte schande voor een land dat zich een democratie en een rechtstaat pleegt te noemen.

Uit wat voorafgaat vloeit voort dat de federale verkiezingen van 25 mei 2014 door een ernstig gebrek aangetast zijn, dat duidelijk het resultaat beïnvloed heeft, maar waarvan men nochtans de werkelijke omvang niet kent en dat zo ook een beslissende invloed kan gehad hebben op het verkiezingsresultaat van de B.U.B..

Wat meer is, de door het IBZ verschafte uitleg over de informaticabug is onvolledig en foutief, wat het kiessysteem nog verdachter maakt.

Gelet op al deze problemen en tekorten vragen de B.U.B., ikzelf en de kandidaten van de federale lijst nr. 32 in Oost-Vlaanderen de annulatie van de federale verkiezingen en de organisatie van nieuwe en eerlijke verkiezingen volgens het systeem van de manuele stemming met een versterkte onafhankelijke controle.

Met de meeste hoogachting,

Marie-Luce LOVINFOSSE
Lijsttrekker B.U.B. Vlaams-Brabant
www.belgischeunie.be

Bijlagen:

1) Foto van het scherm in een kieshokje in het Brussels hoofdstedelijk gewest met de lijsten, zonder de mogelijkheid om naar het vorige scherm terug te keren
2) Foto van het scherm van een kieshokje in het Brussels hoofdstedelijk gewest met een lijst (hier  B.U.B.) zonder mogelijkheid om naar het vorige scherm terug te keren
3) Geamputeerde kieslijst in Charleroi
4) Weggesmeten stembiljetten in Charleroi
5) De wonderbaarlijke vermenigvuldiging van de voorkeurstemmen van burgemeester De Vis in Limburg
6) “Vote électronique: au-delà du bug électronique, un bug représentatif” (artikel Le Vif, 30.05.2014)
7) « Voorzitter gooit stembiljetten in de vuilnisbak” (Nieuwsblad, 27.05.2014)