Zeer interessant stuk uit De Morgen: de traditionele partijen voeren het programma van de N-VA uit – Article fort intéressant dans De Morgen: ce sont les partis traditionnels qui exécutent le programme de la N-VA (Uittreksel – extrait)

LINK – LIEN

Zesde staatshervorming, met dank aan N-VA

De N-VA mag de realisatie van de zesde staatshervorming op haar conto schrijven. “Als ze dat wil, tenminste.” Peter Van Aelst is hoofddocent politieke wetenschappen aan de Universiteit Antwerpen en aan de Universiteit Leiden.

Het is zover: de acht partijen hebben een akkoord bereikt over een hervorming van de Belgische staat. […]

Dat de grootste politieke partij van het land niet mee aan tafel zit bij de hertekening van de staat is uitzonderlijk. Het verklaart ook waarom de N-VA, na wat zoeken naar de juiste toon, dit akkoord bij monde van Bart De Wever resoluut aanvalt. Het is niet enkel onvoldoende, het is een slecht akkoord want de Vlamingen betalen de rekening van het akkoord uit hun eigen portemonnee. Die analyse is begrijpelijk vanuit het klassieke oppositie-meerderheiddenken. Ik heb zelden of nooit een oppositiepartij de regering horen complimenteren bij plannen waarin ze geen inspraak had. Toch zou dat in dit geval wel mogen. Het zou bovendien voor de N-VA strategisch verantwoord zijn om dit te erkennen. En wel om de simpele reden dat dit akkoord in grote mate de verdienste is van de N-VA. Want ook al zat ze niet mee aan de onderhandelingstafel, dit akkoord kwam er niet ondanks, maar dankzij de N-VA.

Ik kom tot die conclusie door te vergelijken met de situatie na de verkiezingen van 2007. In die periode wilden de Vlaamse politieke partijen, het kartel CD&V en N-VA op kop, een ‘grote’ staatshervorming. De Franstaligen wilde het status-quo. Gevolg: een politieke impasse met veel net-niet-akkoorden en lange nutteloze gesprekken over het splitsen van minimale bevoegdheden, beter bekend als de borrelnootjes. Maar De Wever wilde een ‘vette vis’ in de pan. Die kwam er niet, wel een regering zonder staatshervorming en zonder N-VA. De Wever was zo slim om vaag te blijven over het precieze gewicht van de ‘vette vis’, maar als je de interviews van die tijd er weer op naleest, dan kun je enkel besluiten dat die imaginaire vis niet zo vet was als wat er vandaag in de pan ligt. Of deze staatshervorming vanuit historisch perspectief als groot, groter of grootst bestempeld mag worden, is moeilijk te zeggen, maar bij die vorige hervormingen van de Belgische staat waren veelal Vlamingen én Franstaligen vragende partij. In 2007 wilden de Vlamingen zowat alles hervormen, de Franstaligen bijna niets. Dat er in 2011 toch een akkoord mogelijk is, heeft vele oorzaken, maar een belangrijke ervan is het electorale succes van de N-VA en haar harde opstelling. Ze heeft de Vlaamse publieke opinie een heel eind in haar richting meegenomen en de druk op de Franstalige partijen opgevoerd.

De vraag blijft natuurlijk of er meer had ingezeten als de N-VA wel mee aan tafel had gezeten. Mogelijk wel, maar allicht was er dan helemaal geen akkoord geweest. Dat de N-VA niet mee heeft willen of mogen onderhandelen over deze staatshervorming is allicht zuur voor een partij die het communautaire thema als voornaamste bestaansreden heeft. Toch mag ze de realisatie ervan op haar conto schrijven. Als ze dat wil tenminste. Het betekent immers dat ze moet erkennen dat dit akkoord wel een aanzienlijke stap vooruit is in de voortschrijdende hervorming (B.U.B. : lees splitsing) van ons land. Het betekent ook dat de partijen die het vlinderakkoord onderhandelen die bijdrage van N-VA erkennen. Het was gepast geweest dat toen Alexander De Croo als eerste de pers tegemoet stapte na het afsluiten van B-H-V-1, hij had gezegd: “Dit akkoord is historisch en ik zou graag Bart De Wever en co danken om dit mee mogelijk te hebben gemaakt.” En dat De Wever op zijn beurt De Croo zou bedanken om een deel van zijn programma mee uit te voeren.

Ik ben me ervan bewust dat weinig politici deze analyse zullen overnemen. Toch niet morgen, dat laat het politieke spel niet toe, maar misschien later wel bij het opstellen van hun memoires.