SPLITSINGEN TEGENHOUDEN EN HERFEDERALISEREN
De B.U.B. stelt vast dat de (geheime) gesprekken over de zesde staatshervorming tot nog toe enkel leidden tot beslissingen die tot minder België en meer versnippering in het beleid zouden leiden. Zulke maatregelen leiden uiteraard tot separatisme. De onderhandelaars moeten dan ook dringend kleur bekennen, willen ze nog een beetje geloofwaardig blijven.
Het communautair luik van de nota-Di Rupo bevat, grosso modo, drie deelaspecten: BHV en Brussel (m.i.v. de Senaatshervorming), de financieringswet en tenslotte de bevoegdheidsoverdrachten voor niet minder dan 17,3 miljard euro. Er wordt voorzien in een overheveling van 4,4 miljard in de arbeidsmarkt, 5,9 miljard inzake kinderbijslagen, 4,9 miljard in de gezondheidszorgen, 1,3 miljard inzake fiscale uitgaven en 801 miljard voor andere bevoegdheidsoverdrachten… Een ware nieuwe uitverkoop van België dus. Over de kostprijs van al die nieuwe splitsingen wordt traditiegetrouw met geen woord gerept…
Om een zekere eenheid in het Belgisch recht te behouden en de Belgen niet totaal het noorden te doen verliezen wenst de B.U.B. de onderhandelaars voor te stellen minstens de volgende bevoegdheden uit de splitsingsnota van Di Rupo te verwijderen:
- De regionalisering van de kinderbijslagen. Deze overdracht van zo’n 5 miljard euro is enkel opgenomen in het pakket omdat het om een “grote” staatshervorming moet gaan. Bovendien gaat het hier om één van de vijf peilers van de sociale zekerheid. In het kader van “homogene bevoegdheidspaketten” is het dan ook volkomen onzinnig om de kinderbijslagen te splitsen. Deze maatregel is bovendien ook een flagrante schending van het gelijkheidsbeginsel en omwille van de regeling in het Brussels gewest ook onlogisch. Immers, deze persoonsgebonden bevoegdheid zou daar worden toegekend aan de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie. Dit zijn de leden van het Brussels gewestparlement. Indien men persoonsgebonden bevoegdheden aan gewesten toekent, verliezen de gemeenschappen logischerwijs hun betekenis en moeten ze dan ook onmiddellijk afgeschaft worden.
- Alle maatregelen die te maken hebben met justitie en veiligheid. Meerbepaald gaat het om (a) de justitiehuizen en het jeugdsanctierecht, waarvan de splitsing voor een nodeloze versnippering in het beleid zou zorgen. Het strekt integendeel tot aanbeveling om alle aspecten van het jeugdsanctierecht op federaal niveau samen te brengen. (b) de civiele bescherming, de brandweer en het rampenfonds. Deze diensten functioneren uitstekend en dienen, met het oog op een optimale samenwerking met de politie, dan ook op nationaal niveau te blijven.
- Alle aspecten van het mobiliteitsbeleid. Het is natuurlijk onzinnig en zelfs gevaarlijk om het verkeersreglement te splitsen. In geen enkel Europees land bestaat zo’n regeling, ook niet in het veel grotere (en eveneens federale) Duitsland. Niet alleen moet deze absurde splitsing niet doorgevoerd worden maar er dient, meer nog, een versterkt federaal verkeersbeleid gevoerd te worden. Dat impliceert dat het BIVV blijft bestaan en dat aspecten van het verkeersbeleid zoals de rijopleiding, het verkeersveiligheidsfonds, de homologatie van radars… die men wil regionaliseren, federaal blijven. Bovendien dringt een herfederalisering van Openbare Werken en van het streekvervoer zich op. Minstens moet de federale overheid de wegen mee kunnen financieren en vertegenwoordigers krijgen in de drie regionale vervoersmaatschappijen, zoals men dat nu ook wil doen met de regio’s in de NMBS.
- Alle aspecten van het vastgoedrecht. Deze splitsingen leveren niets op tenzij dan het nodeloos ingewikkeld maken van een materie die al complex genoeg is voor consumenten en bedrijven. Concreet betekent dit dat de huur- en pachtwet, de onteigeningsprocedure en de aankoopcomités federaal dienen te blijven.
- Het grootstedenbeleid functioneert prima op federaal niveau: er is geen enkele reden om deze bevoegdheid te splitsen.
- Ook zijn er enkele splitsingen die gewoon volkomen onzinnig zijn: de interuniversitaire attractiepolen, de Nationale Plantentuin van Meise, de vestigingswet, de sportinfrastructuur, de provinciale instellingen, de filmkeuring, het dierenwelzijn, de studentenmigratie, het federaal impulsfonds migrantenbeleid, de deontologische ordes enz.
- Voorts dienen eindelijk de beloftes van herfederaliseringen, die we al jaren horen (of beter: hoorden) te worden nagekomen. We denken dan in de eerste plaats aan Buitenlandse Handel (in het BABH wil men nu de “rol van de deelstaten vergroten”), de geluidsnormen, de wapenexport en Ontwikkelingssamenwerking. Ook het hele migratiebeleid dient geherfederaliseerd te worden. De notie van een verhoogde efficiëntie op federaal niveau zit overigens ook in de huidige nota-Di Rupo vervat (“De regering zal voorstellen dat één enkele minister alle kwesties in verband met immigratie coördineert”).
- De B.U.B. maakt geen breekpunt van samenvallende verkiezingen. Een bedoeling van de afschaffing van de rechtstreekse verkiezing van de Senaat is ongetwijfeld het feit dat het “probleem” BHV daardoor vervalt. Een tweede bedoeling is de vergemakkelijking van de invoering van een legislatuurparlement vanaf 2014. Indien men een samenvallen van alle verkiezingen wil vermijden, dient men de Senaat in zijn huidige vorm te behouden of een bijzonder complexe regeling uit te denken (10/60 Senatoren zouden aangeduid worden door de Kamer van Volksvertegenwoordigers). Het zou beter zijn om een substantieel deel van de Senaat, bv. het deel dat vandaag rechtstreeks verkozen wordt, in één federale kieskring te laten verkiezen. Belangrijk is ook dat de Senaat zijn huidige bevoegdheden behoudt. Daarenboven dient er zoals in de meeste federale staten een normenhiërarchie te worden ingevoerd.
- Het bestaan van de Brusselse Metropolitane Regio (BMR), die alle gemeenten van de oude provincie Brabant omvat, moet in de Grondwet ingeschreven worden en mag geen holle doos worden. Het moet een volwaardig bestuursniveau worden, bevoegd voor alle huidige gewestmateries en verkozen bij algemeen stemrecht.
- Tenslotte dient het gerechtelijk arrondissement BHV niet gesplitst te worden, maar uitgebreid te worden over heel Brabant. Overigens zijn er nog compensaties uit de nota-Di Rupo die niet zijn uitgevoerd, zoals de ratificatie van het minderhedenverdrag en de opheffing van het verbod op tweetalige lijsten in Brussel.