The Brussels Journal is een rechts-conservatieve en nationalistische denktank, waar o.a. het Vlaams Belang regelmatig naar refereert. Pleidooien voor een splitsing van België zijn er schering en inslag.
Tot nu toe, tenminste.
Want econoom Paul Vrymans schreef op 30 september jl. een opmerkelijk opiniestuk waarin hij als oplossing voor het Belgische institutionele vraagstuk … provinciale decentralisatie naar voren schuift.
Zijn opiniestuk is niet perfect, verre van (de auteur verwart decentralisatie met federalisme, is zeer eurosceptisch, pleit op een bepaald moment zelfs voor volledige onafhankelijkheid van de provincies en gaat in zijn provinciaal-autonomistisch streven veel verder dan de B.U.B…).
Maar we kunnen het enkel maar toejuichen dat er in de Vlaamse Beweging ook mensen zijn die de analyse en de oplossing van de B.U.B. onderschrijven.
Hieronder vindt u enkele markante passages uit zijn betoog.
“De fiscale autonomie is in België uitermate beperkt. Het aandeel autonome middelen van de regio’s bedraagt amper 5,8%. In andere federale staten zoals loopt dat aandeel op tot 79%.
In Zwitserland met zijn 7,5 miljoen inwoners, zijn vier landstalen en vier religies ligt het leeuwenaandeel van de budgetten, bevoegdheden en fiscale politiek bij de 26 autonome kantons. Daarbij varieert de marginale belastingvoet in de personenbelasting per kanton tussen 2 en 20 procent terwijl het overheidsbeslag er tot 35% beperkt blijft.
Beter dan belastingsconcurrentie te verijdelen in een unitair belastingsstelsel kan ook België beter belastingsconcurrentie stimuleren. Dit kan door de fiscale en sociale bevoegdheden maximaal te decentraliseren naar een laag bestuursniveau; bij voorkeur naar het provinciaal niveau. Het grote voordeel van kleine bestuurseenheden zoals onze Belgische provincies of de Zwitserse Kantons is dat het bestuur zeer dicht bij de burgers ligt. Lokale overheden kunnen een adequaat beleid voeren aangepast aan de lokale noden en kunnen hun burgers ook nauw bij het bestuur betrekken via referenda.
Bovendien telt het Zwitsers staatsmodel twee bestuursniveaus minder dan België. In Zwitserland ontbreekt zowel de alomtegenwoordige bevoogding van de EU als het al even overbodige bestuursniveau van Regio’s en Gemeenschappen. Zo’n eenvoudige beleidstructuur houdt niet alleen de communicatielijnen kort en de bevoegdheden gescheiden, maar beperkt vooral ook de parasitaire overheidssector tot het minimum.
Maar veruit het belangrijkste voordeel van kleine bestuurseenheden is dat burgers en bedrijven vrij makkelijk kunnen verhuizen als blijkt dat een naburig kanton merkelijke betere publieke dienstverlening levert tegen gunstigere belastingsvoorwaarden. (…)
Onze staatshervormers kunnen maar beter niet voortborduren op het onwerkbaar geworden centralistisch misbaksel van de vorige staatshervorming. Onze vijf bestuursniveaus met hun overlappende en ondoorzichtige bevoegdheidsverdeling heeft ons nu al opgezadeld met het inefficiëntste staatsapparaat van Europa. Juist in deze veel te complexe structuur ligt de oorzaak van het immobilisme waarbij politici twee jaar redetwisten over de kleur van nummerplaten en minstens tien jaar over een tunnel.
Als onze politici daadwerkelijk méér begaan zijn om het welzijn van burgers dan om de vele lucratieve mandaten dat het Belgisch systeem rijk is, kunnen ze zich beter inspireren op het Zwitsers model. Ook België kan een eenvoudige Bondsstructuur krijgen op basis van 10, 11 of 12 provincies. (…)
Zwitserland heeft bewezen dat een zeer gedecentraliseerd bestuur uitstekend functioneert en welvaart brengt. Ons land zou met zo’n moderne decentrale staatsstructuur wel eens het Hongkong aan de Noordzee kunnen worden.
