In de kwestie rond Brussel-Halle-Vilvoorde wordt vandaag vaak zeer heftig en emotioneel geageerd. Men noemt de kieskring ongrondwettelijk, oordeelt dat het Arbitragehof genoemde kieskring reeds ongeldig heeft verklaard en wilhet geheel liefst zo vlug mogelijk gesplitst zien. Daar vallen wat aanmerkingen op te maken:
1) De kieskring op 13 juni betreft enkel de Europese verkiezingen. Wat de regionale verkiezingen betreft bestaan er in Vlaams-Brabant twee kieskringen: Vlaams-Brabant (regio Vlaanderen) en Brussel (Brussels Hoofdstedelijk Gewest). Tot daar geen probleem. Nu wordt beweerd dat de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde voor de Europese verkiezingen ongeldig zou zijn. Er wordt in die hoedanigheid verwezen naar het Arrest van het Arbitragehof van 26-05-2003. Wat zegt dit Arrest nu? Op p. 33-34 staat te lezen: “In geval van behoud van provinciale kieskringen voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers, kan een nieuwe samenstelling van de kieskringen in de vroegere provincie Brabant gepaard gaan met modaliteiten die kunnen afwijken van degene die gelden voor andere kieskringen (m.a.w. niet overeenstemmen met een provincie), teneinde de gewettigde belangen van de Nederlandstaligen en Franstaligen in die vroegere provincie te vrijwaren, het komt niet aan het Hof, maar aan de Wetgever toe die modaliteiten nader te bepalen. (…) Om die redenen kan worden aanvaard dat de door de bestreden wet gemaakte indeling in kieskringen behouden blijft gedurende de door artikel 65 van de GW bepaalde termijn (i.e. 4 jaar)”
Dit Arrest (van een Grondwettelijk Hof) heeft dus géén betrekking op de Europese verkiezingen, maar op de federale (en wel die van 2007 voor de Kamer). De voorwaarde is bovendien dat er provinciale kieskringen moeten blijven bestaan. Het Arrest maant de Wetgever (Kamer en Senaat) aan om “de modaliteiten tegen 2007 nader te bepalen”. Deze modaliteiten gaan bovendien niét over Brussel-Halle-Vilvoorde, maar over de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde-Leuven (met Nederlands- en Franstalige lijsten) die men eerder had ingesteld en later weer heeft veranderd. Men maant eveneens niet aan te splitsen, maar wel om een oplossing te zoeken.
2) De Europese verkiezingen worden door ieder land afzonderlijk georganiseerd, en met name door het ministerie van binnenlandse zaken. De burgemeesters moeten aan elke burger het recht geven om te kunnen stemmen op wie hij wil. Zoniet belemmeren zij de democratische rechtsgang. De redenen die zij aanhalen om de kieskring te splitsen zijn bovendien ongegrond, gezien de uitspraak slechts geldig is voor de federale verkiezingen (en niet eens tot splitsing aanmaant) en niét voor de Europese verkiezingen. Wat betekent dit dan concreet? Dit wil zeggen dat iedere burgemeester die de verkiezingen nu blokkeert om foutieve redenen voor een foutieve Assemblée (de Europese i.p.v. de federale) op een foutief tijdstip (2004 i.p.v. 2007) de rechtsgang belemmert; wat meer is: zelfs voor de komende federale verkiezingen ligt de bevoegdheid niet bij de regering, de Vlaamse Raad of de burgemeesters, zoals sommigen doen uitschijnen, maar- we verwijzen wederom naar het Arrest- bij de Wetgevende Macht.
3) Waarom is er dan een probleem rond Brussel-Halle-Vilvoorde? De problemen in deze kieskring komen voort uit de federalisering van België en de splitsing van de provincie Brabant. Het is inderdaad zo dat Franstalige partijen nu stemmen kunnen halen in het Vlaams Gewest. Maar de sociologische realiteit is dat er 70.000 Franstaligen leven in voornoemde kieskring. Bovendien – en dit vergeet de Vlaamse Beweging gewoontegetrouw- tellen de stemmen van de Brusselse Nederlandstaligen mee met die uit Halle-Vilvoorde. Daardoor wordt de positie van de Nederlandstaligen versterkt.
4) De werkelijke motieven van de nationalisten die deze kieskring ten allen prijze willen splitsen zijn grondwettelijk niet lovenswaardig. Het komt voor hen erop neer (voorlopig) onder Belgische koepel een (taal)homoge(e)ne deelstaat Vlaanderen te creëren. Daarvoor moet alles wat tweetalig is gesplitst worden: mutualiteiten, sportbonden, administraties, ziekenfondsen, NGO’s evenals kieskringen en gerechtelijke arrondissementen. Stellen dat de splitsing van deze kring dus een verdere stap is in het confederaliseringsproces, in de splitsing van ons land, is allerminst overdreven.
5) Zijn er ook oplossingen voor dit probleem? Jazeker, en zij zijn veel eenvoudiger dan het probleem zelf. Brabant moet één kieskring/provincie worden en niet meer kunstmatig worden opgedeeld. België heeft bovendien nood aan federale partijen, zoals de B.U.B., die overal opkomen en de belangen van elke Belg behartigen. Het is overigens niet waar dat Nederlandstalige partijen nu niet in Wallonië zouden mogen opkomen. Het VB kwam in 2003 zelfs in Henegouwen op. Brabant kent een lange traditie van democratie, gekristalliseerd in het middeleeuwse Charter van Kortenberg (1328) en de Vorstelijke Privileges- de Blijde Inkomsten- (1356). Merkwaardig genoeg was Brabant in de middeleeuwen meer verenigd dan nu, al verliep de stemming voor de Brabantse Statenkamer standsgewijs. De Blijde Inkomsten droegen trouwens, via een omweg, bij tot de Grondwet van de VSA (1776). Het wordt tijd dat wij ons bewust zijn of opnieuw worden van deze eeuwenoude, democratische traditie en de provincies opnieuw in ere herstellen. De gewestindeling brengt niet veel goeds, maar wel segregatie, bureaucratie en een veelvoud van politieke ambten.
